ورق گالوانیزه به دلیل هزینه پایین تولید، رقیب مقرون به صرفه‌ای برای فولاد به حساب می‌آید اما از استحکام کمتری نسبت به فولاد ضد زنگ برخوردار است. به همین دلیل استفاده از فولاد گالوانیزه در پروژه‌ها توصیه می‌شود.در ادامه به تفاوت گالوانیزه در مقابل فولاد ضد زنگ خواهیم پرداخت.
گالوانیزه در مقابل فولاد ضد زنگ
در صنعت تولید (از جمله مهر و موم کردن فلز و ریسندگی فلز) قیمت ورق گالوانیزه معمولاً به فولاد گالوانیزه اشاره دارد. فولاد گالوانیزه ورق های فولادی معمولی است که در روی آن از روکش فلز استفاده شده است تا در برابر خوردگی مقاوم باشد. فولاد معمولی از آهن ساخته شده است که هنگام قرار گرفتن در معرض رطوبت، به صورت باران یا رطوبت محیط زنگ می زند. با گذشت زمان، زنگ زدگی یک قسمت از فولاد را تا نقطه شکست می خورد. برای جلوگیری از زنگ زدگی قطعات فولادی ، دو گزینه وجود دارد:به فلزی تغییر دهید که هنگام قرار گرفتن در معرض آب دچار خوردگی نشود فولاد را با یک سد فیزیکی بپوشانید تا از واکنش آب با آهن جلوگیری شودمانند اکثر تصمیمات در ساخت، هر دو گزینه در درجه اول از نظر هزینه ارزیابی می شوند.
تفاوت بین فولاد گالوانیزه، فولاد ضد زنگ و سایر فلزات
گاهی اوقات جابجایی از فولاد به فلز دیگری که قیمت ورق گالوانیزه زنگ نمی زند (گزینه A) مانند فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم به دلیل تفاوت در هزینه، گزینه ای نیست. از نظر اقتصادی جایگزینی معنی ندارد. آلومینیوم از فولاد گرانتر است و فولاد ضدزنگ بسیار گرانتر از آن است. علاوه بر این ممکن است فولاد دارای خصوصیات بدنی خاصی مانند قدرت یا وزن باشد که تعویض یک برنامه خاص را ممنوع می کند. گزینه بعدی محافظت از فولاد با یک سد فیزیکی مانند رنگ یا روکش است – این همان چیزی است که گالوانیزه بهترین کار را انجام می دهد.
به طور مرسوم گالوانیزه در صنعت تولید (شامل قالب گیری فلزی و شکل دهی چرخشی) به فولاد گالوانیزه شده اشاره دارد فولاد گالوانیزه ورقه های فولاد معمولی است که با فلز روی به منظور مقاوم کردن به خوردگی پوشش داده می شود فولاد معمولی از آهن ساخته شده که وقتی در <معرض رطوبت چه به صورت باران و یا به صورت رطوبت محیطی قرار گیرد، زنگ خواهد زد. در گذر زمان زنگ آهن (زنگ خوردگی) بخشی از فولاد را تا نقطه ی شکست خواهد خورد برای جلوگیری از زنگ زدگی اجزای فولاد دو راه وجود دارد:
- جایگزین کردن فلزی که وقتی در معرض آب قرار می گیرد، خورده نخواهد شد.
- پوشش فولاد با یک محافظ فیزیکی به منظور جلوگیری از واکنش آب با آهن.
همانند اکثر تصمیمات گرفته شده در صنعت، هر دو این گزینه ها در ابتدا از نظر هزینه برآورد می شوند.
آهن گالوانیزه چیست؟
در فرآیند گالوانیزاسیون، آهن یا فولاد مورد نظر توسط فلز دیگری روکش می‌شود. فلز روکش که معمولاً از (Zn) روی برای آن استفاده می‌شود از خوردگی فلز اصلی جلوگیری می‌کند. باید در نظر داشته باشید برای افزایش مقاومت پوشش، ضخامت آن را افزایش می‌دهند.جلوگیری از خوردگی با روش گالوانیزه به خاطر اقتصادی بودن محبوبیت بالایی دارد و محصولاتی که از آهن گالوانیزه تولید می‌شوند از جمله گریتینگ، ناودانی ساختمان، پیچ و مهره، ورق گالوانیزه و انواع دیگر پروفیل‌های صنعتی از تقاضای بالایی برخورد دارند به طوری که:
“ورق گالوانیزه به دلیل خاصیت ضد زنگ بودن، در بازار از تقاضا بالایی برخوردار است. محدودیت در تولید داخل موجب شده بخشی از این نیاز از طریق ورق‌های وارداتی تأمین شود. بخش زیادی از نوسانات قیمت ورق گالوانیزه را می‌توان همین موضوع دانست.
روش تولید ورق گالوانیزه چگونه است؟
۲ روش رایج برای گالوانیزاسیون فولاد وجود دارد:
- گالوانیزه گرم که با قرار دادن قطعه در مذاب فلز “روی” لایه ای محافظ قطعه فولادی را احاطه می‌کند و برای پوشش‌دهی با ضخامت بیش از ۲۵ میکرومتر مناسب است.
- گالوانیزه سرد (الکتروگالوانیزاسیون) که عملیات پوشش دهی توسط جریان الکتریکی اعمال می‌شود.
در نظر داشته باشید عملیات گالوانیزه کردن برای بسیاری از قطعات بعد از ساخت انجام می‌شود.
فولاد ضد زنگ چیست؟
فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل آلیاژی از فولاد است که عناصر کروم و نیکل برای افزودن خواص ضد خوردگی به این آلیاژ افزوده شدهاند. همچنین افزودن عنصر مولیبدن باعث افزایش مقاومت این آلیاژ در برای اسیدها، مواد شیمیایی و محلول‌های کلرایدی می‌شود. مقاومت بالا و کاهش هزینه‌های نگهداری، فولاد ضد زنگ را در ساخت انواع پروفیل صنعتی و ساختمانی پرکاربرد کرده است. در مورد این مقطع بد نیست بدانید:
“انواع پروفیل و قوطی بر خلاف ظاهر ساده‌ای که دارند بخش زیادی از هزینه ساخت سازه را به خود اختصاص می‌دهند؛ به همین دلیل تغییرات قیمت پروفیل و قوطی تاثیر زیادی بر بازارهای موازی از جمله مسکن و خودروسازی خواهد داشت. برای بهینه سازی هزینه اجرای سازه، انتخاب پروفیل مناسب یکی از مهمترین فاکتور‌ها در نظر گرفته می‌شود.”
فولاد ضد زنگ، آلومینیم و آهن گالوانیزه را نمی‌توان جایگزین یکدیگر دانست.
هنگام انتخاب از بین فولاد گالوانیزه، آهن ضد زنگ و آلومینیوم برای ساخت سازه مورد نظرتان، توجه تنها به فاکتور قیمت نتیجه مناسبی را به همراه نخواهد داشت. هر کدام از این فلزات با توجه به خواص فیزیکی که دارند در شرایط مختلف نقاط ضعف و قوت متفاوتی از خود نشان خواند داد؛ به همین دلیل کاربرد هرکدام متفاوت است و در طراحی سازه‌ها جایگاه خاص خود را دارند.
اختلاف قیمت فولاد ضد زنگ و ورق گالوانیزه در بسیاری از موارد موجب انتخاب اشتباه می‌شود.
جایگزینی فلزات دیگر با فولاد ضد زنگ یا آلومینیم از نظر اقتصادی تصمیم سختی خواهد بود به این دلیل که در بسیاری از سازه‌ها افزایش قیمت سازه ناشی از استفاده فلزات ضد زنگ مبلغ قابل توجهی خواهد بود.
برای انتخاب بین فولاد ضد زنگ، ورق گالوانیزه و آلومینیم نیز توجه تنها به قیمت کافی نیست، اما با این حال اختلاف قیمت این فلزات به اندازه‌ای چشمگیر است که در تصمیم گیری تاثیر بسیاری داشته باشد. قیمت فولاد ضد زنگ به مراتب بیشتر از فولاد گالوانیزه و آلومینیوم است و در پروژه‌هایی با بودجه بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد فولاد ضد زنگ و آهن گالوانیزه چیست؟
هر دو فولاد ضد زنگ و گالوانیزه، حوزه گسترده‌ای از صنایع مختلفی را شامل می‌شوند. اما در کاربرد بسیار با هم متفاوتند. فولاد ضد زنگ به دلیل ترکیب آلیاژی شامل کروم، نیکل، کربن و مولیبدن در مقابل ترکیبات شیمیایی مقاوم است، به همین دلیل برای استفاده در صنایع غذایی، دارویی و مواردی که نیاز به وجود الکتریسیته ساکن نباشد مانند رایانه استفاده می‌شود.
ورق گالوانیزه به دلیل هزینه پایین تولید رقیب مقرون به صرفه‌ای برای فولاد به حساب می‌آید اما از استحکام کمتری نسبت به فولاد ضد زنگ برخوردار است. به همین دلیل استفاده از فولاد گالوانیزه در پروژه‌هایی که از محدودیت بودجه برخوردارند و نیاز به استحکام بالایی ندارند توصیه می‌شود.
مصارف آن ها
محدوده ی گسترده ای از صنایع از هر دو تجهیزات فولادی ضدزنگ و گالوانیزه شده در کارهای روزمره ی خود استفاده می کنند. مصارف مرسوم برای آن ها شامل محیط های مرطوب یا خارجی است، به طوری که ویژگی های مقاوم به زنگ زدن آن ها تجهیزات توانمندی را فراهم خواهد کرد که قادر خواهید بود برای سال ها از آن استفاده کنید. کاربردهای خدمات غذایی یا کشاورزی به طور مرسوم از تجهیزات فولاد ضدزنگ یا گالوانیزه استفاده می کنند.
ما پیشنهاد می کنیم اگر قصد استفاده از تجهیزات در خارج از محیط خانه را دارید، فولاد گالوانیزه شده را انتخاب کنید.فولاد ضدزنگ به طور ویژه ای برای کار با مواد غذایی، دارویی و کاربردهایی که نیاز به وجود الکتریسیته ی ساکن نباشد، مثل رایانه ها، طراحی شده است فولاد گالوانیزه شده به دلیل استحکام پایین تر و قیمت ارزان تر برای پروژه های با بودجه ی کمتر نسبت به فولاد ضدزنگ استفاده می شود علاوه بر این، این فولاد ها در تولید تجهیزات HVAC، سقف های فلزی برای خانه ها و زنجیره ی اتصالی حصارها (فنس) و ورق های فولادی استفاده می شود.
محصولات ساخته شده از فولاد گالوانیزه قادر به مقاومت در برابر خوردگی و ایستادگی در برابر آب و هوای نامطلوب بوده و نسبت به بسیاری از فلزات دیگر مستحکم تر و سبک تر هستند به دلیل اینکه فولاد ضدزنگ گران تر و پایدارتر بوده، برای پروژه های با بودجه ی زیاد که نیازمند تجهیزات ضخیم یا بالابرهای سنگین است، استفاده می شود بنابراین، فولاد ضدزنگ در آسمان خراش ها، پل ها، تندیس ها و یادبودها، ماشین ها، خطوط راه آهن، هواپیماها و تعداد دیگری از محصولات گران قیمت استفاده می شود. دو نوع گوناگون فولاد تفاوت بسیاری نسبت به یکدیگر دارند هر کدام از آن ها مجموعه ای از مزایای خود را داشته که آن ها را به طور بی همتایی مناسب برای طیف گسترده ای از کاربردها می سازد.
منبع: فولاد ۲۴
